HCI (Human Computer Interaction OR Interface)
- ประวัติศาสตร์
HCI เป็นศาสตร์ที่มีประวัติศาสตร์ค่อนข้างยาวนาน เกือบ 100 ปี โดยมีจุดเริ่มต้นจากช่วงต้นปี 1900 ที่มีการพัฒนาเครื่องจักรต่าง ๆ เพื่อใช้ทำงานแทนคน จึงมีการศึกษาเกี่ยวกับประสิทธิภาพและวิธีการทำงานของมนุษย์ เพื่อนำมาปรับปรุงการทำงานของเครื่องจักร
จนกระทั่งช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง นักวิจัยและนักวิทยาศาสตร์จำนวนมาก เริ่มให้ความสนใจเกี่ยวกับinteraction ระหว่างคนกับเครื่องจักรมากขึ้น เพราะเชื่อว่า การศึกษาและพัฒนาด้านนี้ จะส่งผลให้สามารถผลิตอาวุธที่มีประสิทธิภาพเหนือคู่แข่งได้
ผลพวงจากสงครามโลกดังกล่าว ส่งผลให้ ปี 1949 เป็นจุดเริ่มต้นของกระแส HCI โดยเริ่มจากที่ นักวิทยาศาสตร์ให้ความสนใจกับกายวิภาคของเครื่องจักร ว่ามีผลกระทบกับผู้ใช้มากน้อยแค่ไหน และสามารถแก้ไขส่วนนี้ เพื่อเพิ่มฐานการผลิต ได้หรือปล่าว ศาสตร์นี้ เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนถึงยุคคอมพิวเตอร์เฟื่องฟู ก็ถูกนำมาประยุกต์ใช้กับคอมพิวเตอร์ด้วย จนกลายมาเป็น HCI ในทุกวันนี้ และถูกเรียกในอีกชื่อหนึ่งว่า natural computing
HCI เป็นการศึกษาและวิเคราะห์ เกี่ยวกับ ปฎิสัมพันธ์ ระหว่าง มนุษย์ และ อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ โดยมีจุดประสงค์หลัก เพื่อสร้างความสุข ความสบายให้กับผู้ใช้ เวลาที่ใช้งาน โดยคาดหวังว่า การที่ ผู้ใช้ happy ขึ้น น่าจะทำให้มีproductivity ที่เพิ่มขึ้น เป็นเงาตามตัว สิ่งที่จะได้จาก HCI คือ ระบบที่ ใช้ง่าย(usable) ใช้ได้ทุกคน(accessible) และ (useful )เท่านั้น
HCI เป็น ทั้ง approach และ framework ในการพัฒนาระบบ ในเวลาเดียวกัน HCI ครอบคลุมในเกือบทุกๆ เฟส ของการพัฒนาระบบ ตาม SDLC (Software Development Life Cycle) ตั้งแต่ requirement gathering, design , implement ทั้งสิ้นล้วนมี HCI เกี่ยวข้อง
- การปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์
ในที่นี้จะขอเรียกย่อๆ ว่า HCI คือ การศึกษาการปฏิสัมพันธ์ระหว่างคนซึ่งเป็นผู้ใช้กับคอมพิวเตอร์ โดยเป็นการศึกษาที่เชื่อมโยงเกี่ยวเนื่องกันของหลายๆ ศาสตร์ เช่น วิทยาการคอมพิวเตอร์ (computer science) พฤติกรรมศาสตร์ (behavioral science) จิตวิทยา และการออกแบบ เป็นต้น
รูปที่ 1 แสดงความเกี่ยวข้องระหว่าง HCI กับสาขาวิชาต่างๆ
HCI ประกอบไปด้วย 3 องค์ประกอบหลักคือ (Alan Dix,2004) User, Computer และวิธีที่จะทำให้ทั้งสององค์ประกอบทำงานเข้าด้วยกัน
- User
คือผู้ใช้หรือกลุ่มผู้ใช้ที่ทำงานด้วยกัน ซึ่งจะนำเอาการรับรู้ของผู้ใช้เช่น การมอง การได้ยิน และการสัมผัส มาใช้ในควบคุมการส่งผ่านข่าวสารข้อมูลซึ่งจะมีความแตกต่างกัน ตามแต่ละความถนัดของผู้ใช้ หรือตามหลักการข้อกำหนดของการใช้งานที่แตกต่างกัน หรือแตกต่างตามความสามารถในการเรียนรู้และองค์ความรู้ที่มีอยู่ รวมไปถึงความแตกต่างทางธรรมชาติและวัฒนธรรม
- Computer
เมื่อเรากล่าวถึงคอมพิวเตอร์เราจะนึกไปถึงเทคโนโลยีในขอบข่ายของเครื่อง PC แต่ในความหมายของคอมพิวเตอร์ที่กล่าวถึงนี้มีความหมายถึงระบบต่างๆ ที่มีขอบเขตอย่างกว้างขวาง รวมไปถึงเครื่องจักรกล และระบบอัตโนมัติต่างๆ
- Interactive
เนื่องจากคน และเครื่องจักรกลมีความแตกต่างกันอย่างมาก HCI จึงเป็นสิ่งที่นำเข้ามาช่วยให้ทั้งสองสามารถทำงานด้วยกันให้เป็นระบบที่สามารถใช้งานได้อย่างสมบูรณ์ ดังนั้น HCI จึงต้องถูกพัฒนาขึ้นมาโดยที่ต้องสามารถรับรู้การกระตุ้นจากมนุษย์ซึ่งเป็นผู้ใช้งานและสามารถที่จะส่งผ่านคำสั่งที่เป็นการสั่งใช้คอมพิวเตอร์ทำงานได้ตามความต้องการ
การปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้ใช้ (users) และคอมพิวเตอร์เกิดขึ้นที่ส่วนติดต่อผู้ใช้ (user interface) ทั้งทางด้านซอฟต์แวร์และฮาร์ดแวร์ (Wikipedia: Human computer interaction) ตัวอย่างเช่น
HCI คือ การศึกษาว่ามนุษย์มีการปฏิสัมพันธ์อย่างไรกับคอมพิวเตอร์ และปัจจัยอะไรที่จะทำให้คอมพิวเตอร์สามารถปฏิสัมพันธ์กับมนุษย์ได้อย่างประสบความสำเร็จ HCI ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ ผู้ใช้ คอมพิวเตอร์ และวิธีการทำงานร่วมกันระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์ (Alan Dix,2004) โดยผู้ใช้หมายถึง ผู้ใช้หนึ่งคน หรือกลุ่มผู้ใช้ที่ทำงานร่วมกันก็ได้ ซึ่งผู้ใช้ก็จะมีความหลากหลาย และมีความสามารถในการปฏิสัมพันธ์กับคอมพิวแตอร์แตกต่างกันไป และเมื่อเราพูดถึงคอมพิวเตอร์ ก็หมายถึงตั้งแต่คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ ไปจนถึงระบบคอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่ ซึ่งอาจจะเป็นเว็บไซต์ หรือเป็นอุปกรณ์ต่างๆ เช่น โทรศัพท์มือถือ ก็เรียกว่าเป็นคอมพิวเตอร์ด้วยเหมือนกัน
- ตัวอักษรหรือวัตถุ ที่แสดงบนหน้าจอของเครื่องคอมพิวเตอร์ ผ่านซอฟต์แวร์
- การรับข้อมูลจากผู้ใช้ผ่านฮาร์ดแวร์ที่เป็นอุปกรณ์ต่อพ่วงกับคอมพิวเตอร์ (peripherals) เช่น คีย์บอร์ด และเมาส์
- การปฏิสัมพันธ์กับผู้ใช้ในระบบคอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่ เช่น ในเครื่องบิน หรือในโรงงานกำเนิดไฟฟ้า เป็นต้น
HCI คือ การศึกษาว่ามนุษย์มีการปฏิสัมพันธ์อย่างไรกับคอมพิวเตอร์ และปัจจัยอะไรที่จะทำให้คอมพิวเตอร์สามารถปฏิสัมพันธ์กับมนุษย์ได้อย่างประสบความสำเร็จ HCI ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ ผู้ใช้ คอมพิวเตอร์ และวิธีการทำงานร่วมกันระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์ (Alan Dix,2004) โดยผู้ใช้หมายถึง ผู้ใช้หนึ่งคน หรือกลุ่มผู้ใช้ที่ทำงานร่วมกันก็ได้ ซึ่งผู้ใช้ก็จะมีความหลากหลาย และมีความสามารถในการปฏิสัมพันธ์กับคอมพิวแตอร์แตกต่างกันไป และเมื่อเราพูดถึงคอมพิวเตอร์ ก็หมายถึงตั้งแต่คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ ไปจนถึงระบบคอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่ ซึ่งอาจจะเป็นเว็บไซต์ หรือเป็นอุปกรณ์ต่างๆ เช่น โทรศัพท์มือถือ ก็เรียกว่าเป็นคอมพิวเตอร์ด้วยเหมือนกัน
- โดยสรุป HCI หมายถึง
การศึกษาและวิเคราะห์ เกี่ยวกับ ปฎิสัมพันธ์ ระหว่างอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ หรือระบบคอมพิวเตอร์ กับผู้ใช้งาน เพื่อตอบโจทย์ว่าทำอย่างไรจึงจะทำให้ระบบคอมพิวเตอร์ ใช้งานง่าย มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล โดยประยุกต์ใช้ศาสตร์หลายๆ ด้านเข้าด้วยกัน
ที่มา: http://www.peerawich.com/dc282/index.phpoption=com_content&view=article&id=17%3A2011-06-28-08-34-21&catid=4%3Ae-document&Itemid=14
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น